Hoe de organisatie - als systeem - gegrepen wordt door Mentaal Verzuim

Lees hier hoe tergend sluipend een organisatie in de greep komt van Mentaal Verzuim.

 

 

 

 

 

Het was een mooi bedrijf, zo aan de buitenkant. Ze leven en werken daar volgens kernwaarden als openheid, betrouwbaarheid, ondernemerschap, respect, eigen verantwoordelijkheid en klantvriendelijkheid. Want dat stond in de personeelsadvertentie. Je kon je er ook vrij ontwikkelen, lerende organisatie en plat. Nou, gaan! Beste beentje voorzetten. Toen ik binnen kwam kreeg ik een vaag gevoel van 'ben ik hier wel goed?' Maar de manager was aardig, een leuk gesprek en ik mocht komen.

En daar stond ik 2 maanden later. De manager die me had aangenomen was weg. Ze wisten ook niet zo goed waar m'n werkplek moest komen. "Oh, ja, de computer komt over 1 – 2 weken, er is iets mis gegaan met de bestelling, want ja, we reorganiseren." Inwerken kwam later wel, ik moest eerst maar even bijspringen op de afdeling klachtenbehandeling. Die zaten tot over hun oren in het werk.

En zo zwierf ik achter de feiten aan. Probeerde overal mijn kennis en inzichten - die ik elders had opgedaan - in te brengen om dat wat ik had aangetroffen te kunnen verbeteren. Het vreemde was dat ze er altijd wel argumenten voor hadden om iets niet te doen, wat ik ook voorstelde. Dan hoorde ik: "Mooi. Goed idee!" Maar er was altijd wel iets waardoor het in die situatie net niet kon worden uitgevoerd.

Ik kreeg er maar niet de vinger achter maar voelde overal bij m'n collega's weerstanden voor goed bedoelde veranderingen. Toen ik het een stapje hogerop probeerde kreeg ik te horen dat ik het maar op papier moest zetten. Toen ik dat met veel moeite had gedaan hoorde ik er niets meer op. Toen ik ging navragen bleek dat de manager vast zat in een soort fixatie 'hoe het volgens hem moest'. Hij geloofde helemaal in de regels, zat uren te stoeien op procedures, en zat vol in controle. Eigenlijk trof ik bij hem dus ook weerstand aan tegen verandering! Een soort 'de pot verwijt de ketel' dus!  Want als er alleen maar weerstand onder is zou er tenminste wat kunnen stromen. Maar met deze weerstand ook boven stroomt er helemaal niks meer.

Wat ik ineens zag, dat management steeds meer en meer de controle in ging en medewerkers meer en meer 'ja' gingen zeggen en 'nee' gingen doen!

Dat ging dus tegen elkaar inwerken! Weg beweging. Weg ontwikkeling. Weg geloof en vertrouwen. Dus dit was de werkelijkheid achter die mooie buitenkant!

Ik merkte dat het me allemaal heel veel deed, lag daar soms diep in de nacht over te piekeren. M'n energie liep weg en ik werd prikkelbaarder. Ik maakte me grote zorgen.

Dus dat er verandering nodig was, was mij erg duidelijk geworden. Iedereen was met iedereen bezig. Iedereen was druk en deed belangrijk als de baas in de buurt kwam. De meesten gingen inmiddels voor eigenbelang, meestal onbewust. Samenwerking ging stroef. Informatie vertoonde voortdurend hiaten of werd vervormd door politieke belangen. Van open communicatie was geen sprake meer.

Oh ja, er werd veel met en vooral ook over elkaar gepraat maar niemand had het grotere organisatiebelang meer voor ogen. Er was geen oog en oor meer voor wat onze klanten nodig hadden. De blik was volledig naar binnen gericht. Dat was natuurlijk de reden dat ik op de afdeling klachtenbehandeling moest bijspringen. En dan te bedenken dat de meeste klanten daarvoor niet eens meer bellen!

Ik heb lang nagedacht over de 3 keuzes die ik heb: 1. Blijven vechten voor datgene waarvoor ik hier was gekomen. 2. Weg gaan. 3. Of blijven en me maar voegen naar 'hoe het hier gaat'. Gewoon mezelf er maar aan overgeven. Mijn vrouw zegt dat ik het laatste moet doen. En ik denk dat ik dat eigenlijk al een lange tijd doe. Sterker nog. Ik heb gemerkt dat dat hier wordt beloond.

Zo is mijn manager hier ook begonnen vertelde hij mij in een opmerkelijk open gesprek toen ik mijn zorgen uitsprak. Hij zei letterlijk:

"Ik weet wat je voelt, ik heb dat ook gehad, maar dat heeft hier geen zin. Hier durft niemand zich meer met gevoel, open en kwetsbaar op te stellen, weet je. Want dat wordt hier uitgelegd als zwak. En toen ik dat door had bleek dat ik voldoende ondernemerschap had om hier datgene te gaan leveren waar ze om vroegen. Hoe lullig ook."

En hij vervolgde: "Ik heb even overwogen om dat zichtbaar te maken. Maar nu heb ik alles onder controle - OK, bijna alles - denk ik. En als ik ga graven in gevoelens dan weet ik niet wat er boven komt: er kunnen veel emoties los komen en dan wordt er niet meer gewerkt! En dat zou desastreus zijn want we moeten nu al weer behoorlijk bezuinigen. Dus waarom zou ik nu boven tafel halen wat daaronder allemaal leeft? 'Wat niet weet dat niet deert', zei mijn moeder altijd. Het kon weleens teveel beweging gaan geven waardoor 'het' out-of-control kan gaan, begrijp je? Gevoel en emoties is iets voor thuis. Hier moet gewerkt worden."

Ik zei 'ja' maar dacht wat anders. Heb ik een andere keus? Mijn vrouw ziet mij aankomen.

Ik ben heel hard tot de ontdekking gekomen dat de kernwaarden die mij toen zo aanspraken, eigenlijk alleen maar wensen waren van deze organisatie en dat iedereen ze heeft gelezen als zijnde 'zo zijn wij al' en het daarbij hebben gelaten.

Niemand gelooft er meer in dus wat kan ik dan nog ?