Mentaal Verzuim is VERLIES VAN INZET in de vorm van afhaak- en vermijdgedrag OP EN IN HET WERK uit zelfbescherming TEGEN dreigende overbelasting in te stressvolle werkomstandigheden waar mensen geen of te weinig invloed meer in hebben of denken te hebben. Mentaal Verzuim kan een vroegindicator zijn voor aankomend psychisch verzuim!

Psychisch verzuim is VERLIES DOOR UITVAL a.g.v. tijdelijke of chronische overbelasting, stoornis of uitputting waardoor GEEN WERK MEER VERRICHT KAN WORDEN.

Mentaal Verzuim

op het werk

Dit is ca. 10 keer groter
qua voorkomen en omvang in organisaties
dan het ziekteverzuimpercentage
en is 3 tot 4 keer duurder dan ziekteverzuim.

Mentaal Verzuim is voor 3/4 beïnvloedbaar en herwinbaar.

Psychisch verzuim

thuis of elders​​​​​​​​​

Dit is ca. de helft kleiner
qua voorkomen en omvang in organisaties
dan het ziekteverzuimpercentage.


Psychisch verzuim is zeer beperkt beïnvloedbaar.

Is merkbaar verlies van inzet en productiviteit van een medewerker die gezond aanwezig is. Deze werkt (tijdelijk) onder zijn vermogen. 

Is het duidelijke gemis van een medewerker die ziek afwezig is. Deze heeft boven zijn vermogen gewerkt. Of is boven zijn vermogen overbelast geraakt.

Is primair tijdige zelfbescherming van een goedwillend mens.

Is veelal te late zelfzorg van een goedwillend mens.

Een oorspronkelijk betrokken medewerker die verzaakt alles te geven waar hij/zij voor betaald wordt (uit overbelasting, onmacht en/of desinteresse).

Een oorspronkelijk gezonde medewerker die daar niets aan kan doen (uit overmacht, onwetendheid of overmatige inzet).

Met grote consequenties voor collega’s, klanten, beheersbaarheid en resultaten.

Met grote consequenties voor de medewerker en partner thuis.

Hier geeft een medewerker zich op enig moment passief aan over.

Dit overkomt een medewerker ongewild en onverwacht.

Erkend dat het minste bij zichzelf en het meeste bij anderen.

De laatste die dit herkend en erkend is de betrokkene zelf.

Dit is een mentaliteits- en gedragsprobleem. Een motivatie en mindset issue. Een veelal onbewuste defensieve reactie op ongewenste omstandigheden of dreigende overbelasting.

Dit is een psychisch besturings- en functioneringsprobleem. Een stoornis van het geestelijk vermogen waar mensen zelf weinig tot geen invloed op hebben.

Verlies van invloed en betrokkenheid.

Verlies van controle op het eigen functioneren.

Met veelal grote verborgen kosten.

Met veelal op termijn grote zichtbare kosten.

Lastig (be)grijpbaar voor management.

On(be)grijpbaar voor management.

Deels inzetbaar.

Niet inzetbaar.

Veelal in en door zachte factoren in werk(omstandigheden) bepaald.

Zowel in werk- als door  privé(omstandigheden) bepaald.

Heel snel behandelbaar vermits herkend en erkend.

Langzaam behandelbaar vermits herkend en erkend.

Onbehandeld slaat Mentaal Verzuim over op collega’s en wordt het Collectief Mentaal Verzuim met een veel grotere negatieve impact op het functioneren en de resultaten van de organisatie als geheel.

Niet herkend, erkend of onbehandeld nemen de gezondheids- en veiligheidsrisico’s toe voor de mens en zijn omgeving en kan dit tot onherstelbare schade en afwezigheid leiden.

Mentaal Verzuim is de kraamkamer van het vermijdbare deel van ziekteverzuim.

Psychisch verzuim is een veelal minder vermijdbaar deel van ziekteverzuim.

De medewerker met Mentaal Verzuim is zelf veelal de eerste die dat bij zichzelf bewust wordt en in de gaten heeft.

De medewerker op weg naar psychisch verzuim is zelf vaak de laatste die dat bij zichzelf bewust wordt en in de gaten heeft.

Is een kwestie van uiteindelijk niet meer willen en/of durven aangaan en doen.

Is een kwestie van niet meer aankunnen maar wel willen.


Mentaal Verzuim is dus ...

  • GEEN ziekteverzuim.
  • GEEN psychisch verzuim.
  • GEEN grijs, zwart of rose verzuim.
    Dat lichten we gelijk even toe: Ziekteverzuim en psychisch verzuim zijn beide verzuimsoorten waarbij de medewerker afwezig is. Dat geldt ook voor grijs en zwart verzuim. Zie verdere uitleg in het overzicht 'Bestaande soorten van verzuim'. Bij roze verzuim is de medewerker welliswaar aanwezig maar eigenlijk (te) ziek (om te werken). Bij het volgende pull-down-menu vindt u de positionering van Mentaal Verzuim en hoe zich dat verhoudt ten opzichte van andere soorten van verzuimen en verzaken.
  • GEEN mentale afwezigheid. Dat is als je er even met je hoofd niet bij bent en even wegdwaald naar huiselijke beslommeringen en andere zorgen.
  • GEEN mentaal pensioen. Klik op het volgende submenu (of hier) voor de uitleg daarvan.

Bewust worden van en werken aan de oorzaken van (Collectief) Mentaal Verzuim is tevens preventief en reducerend werken aan de wel door de organisatie beïnvloedbare oorzaken van psychisch verzuim. Op deze themasite vindt u alles over (Collectief) Mentaal Verzuim omdat dat wel snel beïnvloedbaar en behandelbaar om te zetten is naar meer betrokkenheid, gezonde inzet en productiviteit.